ကမာၻ႕ျပႆနာ တရပ္ျဖစ္လာသည့္ ဆီးရီးယားအေရး

 

လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္မတ္လမွစ တင္ခဲ့သည့္ ဆီးရီးယားျပည္တြင္း ဆူပူအံုႂကြမႈမ်ားမ်ာ ယေန႔တိုင္ အဆံုးမသတ္ႏိုင္ပဲ အေျခအေန မ်ားတစ္စတစ္စဆိုးရြားလာလ်က္ ရွိသည္။ ဆီးရီးယားအစုိးရက လည္း ဆူပူဆႏၵျပသူမ်ားအား အင္အားသံုးၿဖိဳခြဲလ်က္ရွိရာ ဆူပူ ဆႏၵျပမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၁၀ လ တာ ကာလအတြင္း ေသဆံုးသူ ၆,၀၀၀နီးပါးရိွသြားၿပီဟု ကမၻာ့ ကု လသမဂၢအပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အ ေရးဆိုင္ရာအဖဲြ႕အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ ဆီးရီးယားအစုိးရသစၥာခံတပ္မ်ား သည္ ယခုႏွစ္ဇန္န၀ါရီလ ၂၅ ရက္မွစ၍ဟုမ္းၿမိဳ႕ (Homs)တြင္ ဗံုးႀကဲတိုက္ခိုက္ မႈမ်ားရွိရာ ဇန္န ၀ါရီလ ၂၇ ရက္တစ္ေန႔တည္းမွာ ပင္ေသဆံုးသူ၄၅ဦးထိရွိခဲ႔ေၾကာင္း၊ ဆီးရီးယားအစုိးရသစၥာခံတပ္ဖြဲ႕ မ်ားသည္ ဆူပူအံုႂကြလႈပ္ရွားသူ မ်ားအား လက္နက္ႀကီး၊ လက္ နက္ငယ္မ်ားအသံုးျပဳၿပီး ႏွိမ္ႏွင္း ၿဖိဳခြဲေနသျဖင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလအ တြင္း ကေလးလူႀကီး လူ ၅၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ႔ရၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ထို႔အျပင္ဆီးရီးယားအစိုးရ သည္ သတင္းရယူမႈမ်ားကို ကန္႔ သတ္ထားၿပီးသတင္းေထာက္မ်ား အေနျဖင့္ မိမိသြားလိုသည့္ေနရာ ကို သတင္းပို႔ၿပီး လံုၿခံဳေရးအရ အ ေစာင့္အေရွာက္ျဖင့္ သြားေနရ သည္ဟုလည္း ဗန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။ အစိုးရတပ္ဖြဲ႕မ်ား၏ ေန႔ စဥ္ရက္ဆက္အင္အားသံုးၿဖိဳခြဲေန  မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူအေရအ တြက္ ျမင့္တက္လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ ဆီးရီးယား သမၼတဘာ ရွားအပါအ၀င္ အယ္လ္အာဆက္ အစုိးရျပဳတ္က်ေရးအေနာက္အုပ္စု မ်ားက ဖိအားေပးေျပာဆိုလ်က္ရိွ ၿပီး ျပင္းထန္သည့္ စီးပြားေရးဒဏ္ ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အေမရိကန္အပါအ၀င္အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားက ကုလသမဂၢတြင္ အဆိုတင္သြင္းလ်က္ရွိသည္။

ဆီးရီးယား အစုိးရအား အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူမ်ားက သမ္ၼတအာဆတ္ ႏႈတ္ထြက္ေပးေရးေတာင္းဆိုလ်က္ ရွိေသာ္လည္း အီရန္ႏိုင္ငံသည္ ဆီးရီးယားႏွင့္ လက္ပြန္းတတီးရွိ ေနၿပီး ဆီးရီးယားအစိုးရအား ေငြ ေရး၊ ေၾကးေရးအပါအ၀င္၊ ဆီးရီး ယားအားကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ အေရးယူပိတ္ဆို႔ထားမႈမ်ားကို ေနာက္ကြယ္မွ ပံ႔ပိုးလ်က္ရွိသည္ ဟုသိရသည္။ ထိုသို႔ပံ႔ပိုးလ်က္ရွိ ေၾကာင္း ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏သ တင္းကြန္ယက္မ်ားကို ဟက္ကာ မ်ားက ၾကားျဖတ္ခုိးယူမႈမ်ား ေၾကာင့္သိရသည္။ ဆီးရီးယား သမၼတ႐ံုးတြင္ အမႈထမ္းေနၾက သည့္ ၀န္ထမ္း ၇၈ ဦးတို႔ကိုင္ တြယ္လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာကြန္ ပ်ဴတာမ်ားကို ဟက္ကာမ်ားက ၀င္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္ၿပီး ၎တို႔ အသံုးျပဳေနသည့္ အင္တာနက္၊ အီးေမးလ္မ်ားကို ထိုးေဖာက္၀င္ ေရာက္ၾကည့္႐ႈႏိုင္ခဲ႔ၾကရာ အီရန္ အစိုးရသည္ ဆီးရီးယားအစိုးရ အား ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံထိ ပံ႔ ပိုးခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ၊ ေလ ေၾကာင္းလိုင္းကန္႔သတ္ထားမႈမ်ား ကိုလည္းအီရန္အစိုးရကမသိက်ိဳး ကၽြံလုပ္ကာ ပံုမွန္ဆက္ဆံခဲ့သည္ ကို ေတြ႕ရွိရသည္ဟု အမည္မ ေဖာ္လိုသူ ဟက္ကာတစ္ဦးကဆို သည္။  ဆီးရီးယား၏ဆိုက္ဘာ စနစ္မ်ားအား ထိုးေဖာက္၀င္ ေရာက္ရာတြင္ သမၼတ႐ံုး၀န္ႀကီး ဌာန၀န္ႀကီး မန္ဆိုေအဇမ္ (Mansour Azzum)၏အီးေမးလ္ မ်ားကိုလည္း ၀င္ေရာက္ၿပီး ဆီး ရီးယား- အီရန္ဆက္ဆံေရးမ်ား ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ ဟက္ကာတစ္ ဦးက အေထာက္အထားစာရြက္ စာတမ္းမ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ အဆိုပါစာရြက္စာတမ္းမ်ားတြင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္လခန္႔က အီရန္ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ဆီးရီးယားသို႔ လာေရာက္ၿပီး ဆီး ရီးယားအစိုးရႏွင့္ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား ပင္ပါ၀င္သည္ဟု သိရသည္။ ထို႔ ေၾကာင့္ အီရန္သည္ ဆီးရီးယား အား ေၾကာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ လ်က္ရိွသည္။

ဆီးရီးယား၏ ယခုရက္ပိုင္း အတြင္း ဆူပူအၾကမ္းဖက္သမား မ်ားအား အင္အားသံုး ၿဖိဳခြဲေနမႈ မ်ားကို ကန္႔ကြက္ေသာအားျဖင့္ ဥေရာပသမဂၢမွ ဆီးရီးယားအစုိးရ အား ျပင္းထန္သည့္ဒဏ္ခတ္ပိတ္ ဆို႔မႈအခ်ိဳ႕ျပဳလုပ္မည္ဟု ေဖေဖာ္ ၀ါရီလ(၇)ရက္ေန႔က ေျပာၾကား လိုက္သည္။ ထိုသို႔ေျပာၾကားၿပီး ေနာက္ ႐ုရွားႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဆာဂ်ီလက္ဗ္ေရာ့ဗ္ (Sergey Lavrov) သည္ဆီးရီးယားအစိုးရ ႏွင့္ေတြ႕ဆံုၿပီး အစုိးရ၏ အင္အား သံုးၿဖိဳခြဲေနမႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရးေဆြး ေႏြးသြားမည္ဟု ေျပာၾကားသည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္ ဆီးရီးယား အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္က အာဆတ္အစိုးရဆင္းေပးေရးအဆို ကုိ ႐ုရွားကလက္မခံဘဲ၊ ႐ုရွားႏိုင္ ငံအေနျဖင့္ အေနာက္အုပ္စုႏိုင္ငံ မ်ားႏွင့္ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးၿပီးဆီးရီး ယားတြင္ျဖစ္ေနသည့္ ျပည္တြင္း မၿငိမ္မသက္မႈမ်ားအဆံုးသတ္ေရး နည္းလမ္းမ်ားရွာေဖြသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ ဆီးရီးယားသည္ ဆႏၵ ျပသမားမ်ားအား လက္ရဲဇက္ရဲ ႏိွမ္နင္းေနၿပီး ျပည္တြင္းအေျခ အေနမ်ားတစ္ေန႔တစ္ျခားဆိုးရြား လာသည္ဆိုကာ ဆီးရီးယားရိွ အီးယူ ၅ ႏိုင္ငံ၊ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုႏွင့္ပင္လယ္ေကြ႕ေဒသ ႏိုင္ငံမွ သံ႐ံုးမ်ားကို ပိတ္ထား လိုက္ၿပီဟုသိရသည္။

ဆီးရီးယားတြင္တစ္ေန႔တစ္ ျခား အေျခအေနမ်ားဆိုး၀ါးလာ ေနၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၅ ရက္ေန႔ က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ကုလသမဂ္ၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအေရးေပၚအစည္း အေ၀းတြင္ ဆီးရီးယားအားျပင္း ထန္သည့္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ အဆိုတစ္ရပ္တင္သြင္း ခဲ့သည္။ ထိုအဆိုတင္သြင္းမႈကို ကုလသမဂၢအၿမဲတမ္းအဖြဲ႕၀င္ ႐ု ရွားႏွင့္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမ်ားက ဗီတို အာဏာျဖင့္ ပယ္ခ်ခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အ ေမရိကန္အပါအ၀င္ ဥေရာပႏိုင္ငံ မ်ားက တ႐ုတ္ႏွင့္႐ုရွားႏိုင္ငံတို႔ အားျပင္းထန္စြာျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ၿပီး ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ားေသဆံုးရ ျခင္းမွာ ႐ုရွားႏွင့္တ႐ုတ္တြင္တာ ၀န္မကင္းဟုေျပာၾကားကာအေမရိကန္ကိုယ္စားလွယ္က အစည္း အေ၀းမွ စိတ္ဆိုး မာန္ဆိုးထြက္ ခြာသြားသည္။ ထို႔အျပင္ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားရွိ ဆီးရီးယားဆိုင္ရာ သံ အမတ္မ်ားကို တိုင္းျပည္က ႏွင္ ထုတ္ရန္ဖိအားေပးေျပာဆိုေနၾက ၿပီး ဆီးရီးယားရွိ ၿဗိတိန္၊ အေမရိ ကန္ဆိုင္ရာ သံအမတ္မ်ားႏွင့္ သံ ႐ံုး၀န္ထမ္းမ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံရင္း သို႔ျပန္ေခၚထားၿပီျဖစ္သည္။ ထို႔ အျပင္ ဥေရာပ ၅ ႏိုင္ငံႏွင့္ပင္ လယ္ေကြ႕ေဒသ ၆ ႏိုင္ငံမွသံ႐ံုး မ်ားကိုလည္း ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ပိတ္ထားလိုက္ၿပီဟု သိရသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ၏ ဆီးရီးယားအေပၚ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈကို ေျဗာင္က်က်ျငင္းပယ္လိုက္ျခင္းမွာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအား မခန္႔ေလး စားလုပ္ရာေရာက္ၿပီး၊ ျပည္တြင္း ဆူပူမႈမ်ားကိုသက္ဆိုးရွည္ေအာင္ လုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဥေရာပ ႏိုင္ငံမ်ားကေထာက္ျပသည္။ ထုိ႔ အျပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကုလ သမဂၢမွပိတ္ပင္တားျမစ္ထားသည့္ လက္နက္တင္ပို႔မႈမျပဳေရးဆံုးျဖတ္ ခ်က္ကို လိုက္နာမႈမရွိဘဲ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံလုပ္ လက္နက္ငယ္မ်ားကို ဆူဒန္၊ ဆိုမာလီယာႏွင့္ အီရီထရီး ယားႏိုင္ငံမ်ားကိုတင္ပို႔ေနေၾကာင္း အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား ကေျပာၾကားလ်က္ရွိသည္။

သို႔ျဖစ္၍အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းေရး မွာကမၻာ့ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္လာ ၿပီး ႐ုရွား၊ တ႐ုတ္၊ အီရန္၊ အေမ ရိကန္ႏွင့္ အီးယူႏိုင္ငံမ်ားပါ အေလးထားလာရသည့္ျပႆနာ  တစ္ရပ္ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။

ေက်ာ္စိန္

Hot News ဂ်ာနယ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္ ။